Baziren behin bi anai, Ataungo domoaren inguruan bizi zirenak. Bi jentil txiki ziren, Agaotz eta Aizkaizto izena zuten. Aitzeta eta Asundegiren semeak ziren. Beti elkarrekin ibiltzen ziren eta bien artean harreman ona zuten, lagunik onenak balira bezala. Zortzi urteko mutikoak ziren, tamainaz ez oso altuak eta indarra ere gutxi. Gurasoak aldiz, alderantziz, tamainaz oso handiak eta indarra ere handia zeukaten. Ehizatutako animaliak jaten zituzten, erbiak, untxiak edota arrain desberdin ugari. Bestalde, ehizan ibiltzea ere asko gustatzen zitzaien, beraiek egiten zituzten lantzak, eta oso pozik ibiltzen ziren. Beraiek ziren euren familiako ume bakarrak, lagun asko zituzten baina herrian, eta ez ziren asko ikusten. Behin, egunero bezala jateko zerbaiten bila joan ziren beraien lantzekin. Erreka ondotik pasa eta lamiak agurtu zituzten, baina Agaotzek ezohikoa zen zerbait ikusi zuen, lamiak arraro zeuden, ez ziren ondo ikusten, lausotuta zeuden. Bi anaiei arraroa iruditu zitzaien baina aurrera egin zuten. Mendian gora hasi ziren eta Torto [...]

-Gertatu da jada Noaingo guda, gu gara hurrengoak, Mari, Marimunduko edo eta Aketegiko dama, lagun gaitzazu mesedez! Zu zara gure azken aukera! horrela egiten zuen otoi Amaiurgo gudari haietako batek. 1522. urtean, baskoiak zeuden Amaiurgo gazteluan gotortuta, inungo esperantzarik gabe, bertan, izututa, ihes egin gabe. Izan ere, euren etsaiak, gaztelarrak, 10.000 soldadu ziren, baskoiak berriz 200 besterik ez. Bazekiten gaztelarrak kupidorik gabe erasotuko zietela, izan ere, Etsaik, pertsonaia mitologikoak, bultzatu zituen gerra bortitzean hastera. Hori nahikoa ez bazen ere, Ingumaren erruz, Euskaldunek gauean ez zuten ondo lo egiten, amets gaiztoak eta ezbeharrak gertatzen zitzaizkielako. -Baliteke hau izatea gudurik gabe lo egingo diagun azken gaua. Egin dugu gure esku dagoen guztia, Marik laguntzea espero diat. - Ahal duguna egingo diau, gure ongizatea helburu dugula ahaztu gabe. Ez diagu geure burua gaztelarren eskuetan hain erraz utziko. Elkarrizketa honekin amaitu zuten afaltzen gudariek. Ez zekiten kanpotik laguntzarik jasoko ote zuten, zenbat tardatuko ote [...]

Bazen behin, Ataun herrian bizi zen hamabi urteko Garazi izeneko neska bat. Garaziri unibertso osoan gehien gustatzen zitzaiona bere amonak kontatutako istorioak entzutea zen. Egun batean herensuge baten aurka borrokatu zuen saguaren abenturak kontatzen zizkion, hurrengoan Txinako harresia zeharkatu nahi zuen merkatari xumearen bidaia… Zer ez zion kontatu amonak! Istorio horiek egiazkoak al ziren? Auskalo! Baina Garaziri horrek ez zion axola. Larunbatero, amonaren etxera joan, egongelako besaulki bigunean eseri, eta amonak zerbitzatzen zion txokolate beroaren usain gozoa dastatuz kontatzen zizkion istorio zoragarriei adi igarotzen zuen arratsaldea. Egun magikoa zen harentzat. Abenduko larunbat hotz batean, ohi bezala, amonaren etxera abiatu zen. Egun hartan sekretu handi bat jakiteko puntuan zegoen Garazi. Amona hizketan hasi zen: -Garazi, dagoeneko hamabi urte dituzu, asko hazi zara, eta buru argia duzu  -Garazik adi entzuten zion amonari, aurpegian adierazpen ezohikoa baitzuen - Hala ere, badago oraindik ez dakizun zerbait. Badago sekretu bat, gure familiako emakumeen mende egon dena [...]

Bazen behin, Asiako Ekialde Hurbilean bizi zen familia apal bat. Familia hau Palestinako, Gaza hirian dagoen Salah Al Deen auzoan bizi zen. Lau ziren familian: aitak, Ibrahim zuen izena, amak, Aida, seme gazteenak Danil eta seme zaharrenak, berriz, Amin. Duela pare bat urte, aitona gerran hil zenetik misil baten eztandaren ondorioz, amona Mira ere beraiekin bizi zen. Baina geroz eta ahulago eta tristeago ikusten zuten etxekoek. Ez zekiten triste zegoelako edo gaixo zegoelako zen. Ez ziren kondizio onenetan bizi, ez. Bi gelatako etxe txiki batean bizi ziren. Gela horietako bat komun txiki bat zen eta bestea, berriz, bai sukaldatzeko eta bai lo egiteko erabiltzen zutena. Su batek, mahai batek eta kaletik hartutako koltxoi zahar batzuek osatzen zuten bigarren gela hori. Gau luze eta beldurgarri batean, Ibrahim ezin lo egin zebilen, koltxoian alde batera eta bestera. Urrunean gerraren soinu beldurgarriak entzuten ziren, misilen eztanda hotsa, armen tiro hotsa, pertsonen garraxiak… Soinu [...]

Egun eguzkitsu batean, baziren neska-mutil batzuk, abentura ikaragarri gogoko zutenak. Uda zen eta aspertuta zeuden arrats batean, ideia bat izan zuen Nahia izeneko neska batek. Bera zen denetan ausartena: - Joango al gara Agautz aldera? - Zertara? - galdetu zuten besteek. - Diotenez, aspaldiko garaietan izaki mitologikoak bizi ziren bertan, eta hori ikertzera joatea pentsatu dut, zereginik ez dugunez… - Ongi da, baina nik lehenengo etxera joan behar dut. - Baita nik ere, eta bide batez prismatikoak, iparrorratza eta beste hainbat gauza ekarriko ditut. - Ederki! Gero 16:30etan elkartuko gara parkean. Horrela hasi zen neska-mutilen abentura handia. Heldu zen parkera joateko ordua. 16:30ak ziren eta neska-mutilak irrikitan zeuden Agautzera joateko. Zerbait aurkituko zuten esperoan zeuden denak. - Dena prest? - Bai! - erantzun zuten denek batera. - Abia gaitezen ba! Bidean kanta-kantari joan ziren denak. - Sardina baat! - Sardina baat! Iritsi ziren Aiara. - Orain nondik da Nahia? - [...]

Orain dela 1000 urte, dinosauroak existitu eta handik askora, jentilak eta apaizek sortzen hasi zirenean, mitologiaren mundua irekitzen hasi zen. Oraintxe hasiko naiz ipuina idazten. Lehen esan dudan bezala, orain dela 1000 urte, Ataungo Lizarraustiko basoan, Tartalo izeneko jentil zahar bat zen, ia 100 urte zituen eta Sastarri izeneko kobazulo batean bizi zen. Tartalok bizar grisa zuen zilborreraino iristen zitzaiona. Bere buruan zeukan ilea ere gris-grisa zen, bere bizar luzea bezala. Eta kakamokordo bat bezain marroia zen larruzko jantzi bat ibiltzen zuen egunero. Oinutsik ibiltzen zen, bere oinak ohituta zeuden basoko eta mendiko lurretan egoten. Adar zatitxoek ez zioten ezer egiten, azkure pixka bat egiten zioten bakarrik. Harri bat apaltzen zuenean ezer gertatuko ez balitz bezala egoten zen. Ataun herrian, sorgin asko bizi ziren eta horietako batek Marimunduko izena zuen. Eta ba al dakizue zein den gure ipuineko azken pertsonaia? Ba, Herensuge gaiztoa da! Lizarraustiko basoa erretzen zuen urtero eta [...]